Resorpcja korzenia

Resorpcja korzenia to stopniowe rozpuszczanie tkanki kostnej w korzeniu, nieuchronnie prowadzące do jego zaniku. Korzenie zęba stają się wówczas coraz krótsze i cieńsze, a gdy zanikowi ulegną również włókna utrzymujące ząb w kości, dochodzi do znacznej zwiększenia ruchomości zęba i możliwe jest jego wypadnięcie. O ile w przypadku zębów mlecznych, resorpcja korzeni jest sytuacją wskazaną, dzięki której dochodzi u dziecka do wymiany uzębienia z mlecznego na stałe, o tyle resorpcję korzenia zęba stałego uznaje się za proces patologiczny.

Rodzaje resorpcji korzenia:

• resorpcja wewnętrzna – gdy proces zaniku rozpoczyna się od strony kanału korzeniowego;
• resorpcja zewnętrzna – gdy zanik zachodzi od zewnętrznej powierzchni korzenia;
• resorpcja zamienna – gdy wraz z zanikiem korzenia dochodzi do odkładania się w jamie zęba tkanek twardych. Sytuacja ta, z czasem prowadzi do zrośnięcia się zęba z kością zębodołu lub do zamknięcia przestrzeni zęba naturalnie przeznaczonej na miazgę.

Przyczyny resorpcji korzenia:

• przewlekły stan zapalny miazgi i martwica miazgi, powstałe w wyniku zaawansowanej próchnicy;
• zapalenie ozębnej;
• przewlekłe stany zapalne tkanek okołowierzchołkowych korzenia (m.in. ziarniaki czy torbiele);
• leczenie ortodontyczne;
• zaawansowane choroby przyzębia;
• wszelkie urazy zębów (m.in. powstałe w wyniku uderzeń czy spowodowane źle dopasowanym uzupełnieniem protetycznym lub nieprawidłowo wykonanym wypełnieniem zęba);
• wybielanie zębów martwych;
• ucisk spowodowany przez zęby zatrzymane;
• półpasiec;
• ciąża;
• czynniki dziedziczne;
• czynniki ogólne: awitaminoza, miażdżyca, nadciśnienie, zaburzenie czynności wątroby, nadczynność przytarczyc;
• schorzenia ogólne: zespół Turnera, syndrom Kabuki, choroba Pageta czy Ganchera.

Objawy resorpcji korzenia

Resorpcja korzenia najczęściej przebiega bezobjawowo. Pacjent jest jej zupełnie nieświadomy, a jedyna zmiana świadcząca o postępującej resorpcji wykrywana jest dopiero przy kontrolnym zdjęciu rentgenowskim zęba. Warto dodać, że jeżeli przyczyną resorpcji był uraz, proces zaniku korzenia częstokroć można zaobserwować dopiero kilka lat po jego wystąpieniu. 

Leczenie resorpcji korzenia

Pierwszym etapem leczenia jest ustalenie przyczyn resorpcji korzenia. To właśnie od nich zależy bowiem cały przebieg terapii. Jeżeli przyczyną resorpcji jest ucisk, stomatolog lokalizuje, a następnie eliminuje go. Jeżeli nacisk wywołują sąsiadujące zęby, na ogół wdraża się leczenie aparatem ortodontycznym, natomiast w przypadku rosnących ósemek bardzo często należy je usunąć. Jeżeli przyczyną resorpcji korzenia jest stan zapalny, przeprowadza się odpowiednie leczenie endodontyczne. W tej sytuacji, resorpcja może bowiem doprowadzić do całkowitego zniszczenia kości wokół korzenia zęba.  Wówczas, stomatolog umieszcza w kanałach zębowych specjalny środek leczniczy mający na celu oczyszczenie i odkażenie zęba, a następnie usuwa ziarninę resorpcyjną. Ponadto, w takich przypadkach lekarz stosuje materiały kościozastępcze  w celu uzupełnienia ubytków w tkance kostnej. 

W skrajnych sytuacjach, jeżeli wdrożone leczenie nie przynosi żadnych efektów, należy rozważyć usunięcie danego zęba. Rozwiązanie to zawsze traktuje się jednak jako ostateczność.