Płytka bakteryjna

Płytka bakteryjna, zwana również płytką nazębną lub osadem nazębnym, to lepki i miękki nalot, odkładający się na zębach w sposób ciągły. Płytka bakteryjna wytwarza się na zębach już po 4-12 godzinach od szczotkowania. Osad nazębny może przybierać różne odcienie i jest zależny m. in. od naszej diety. W przypadku osób spożywających duże ilości herbaty i kawy, czy palących papierosy, płytka bakteryjna przybiera odcień jasnożółty aż po brązowy. 

W zależności od jej umiejscowienia możemy wyróżnić:

• płytkę nazębną naddziąsłową, która osadza się na powierzchniach między zębami, wzdłuż linii dziąseł oraz w bruzdach zębów;
• płytkę nazębną poddziąsłową, która osadza się w szczelinach dziąsłowych i w kieszonkach między zębem, a dziąsłem.

Płytka bakteryjna – skład

Osad nazębny początkowo składa się w głównej mierze z glikoprotein i innych substancji zawartych w ślinie. Z czasem, zaczynają osiedlać się w nim bakterie próchnicotwórcze, które w dojrzałym stadium płytki nazębnej stanowią jej 60-80%. Reszta płytki bakteryjnej to tzw. matryca złożona z glikoprotein otrzymanych ze śliny, polisacharydów stanowiących wynik metabolizmu bakterii, leukocytów, wapnia, fosforu oraz złuszczonych komórek nabłonka. W nieusuwanej płytce bakteryjnej po kilkudziesięciu godzinach rozpoczyna się proces odkładania soli mineralnych ze śliny.  Wówczas płytka bakteryjna przekształca się w tzw. kamień nazębny. 

Płytka bakteryjna – konsekwencje

Bakterie znajdujące się w płytce nazębnej powodują spadek pH w jamie ustnej i w efekcie, przyczyniają się do demineralizacji szkliwa zębów. Oznacza to, że nieusunięta płytka bakteryjna znacznie zwiększa ryzyko próchnicy. Płytka bakteryjna, w szczególności poddziąsłowa, przyczynia się również do rozwoju procesów zapalnych w tkance przyzębia, tym samym zwiększając ryzyko zapalenia dziąseł. 

Płytka bakteryjna – zapobieganie

Aby płytka bakteryjna nie zdążyła przekształcić się w jeszcze trudniejszy do usunięcia kamień nazębny, należy regularnie i dokładnie myć zęby – przynajmniej dwa razy dziennie przez dwie minuty. Nie należy również zapominać o oczyszczaniu powierzchni międzyzębowych, do tego najlepiej wykorzystać irygator bądź nić dentystyczną. Najskuteczniejsza w usuwaniu płytki bakteryjnej i jej zmineralizowanej wersji w postaci kamienia nazębnego jest jednak profesjonalna higienizacja w gabinecie stomatologicznym. Na tą należy umawiać się regularnie, dwa razy do roku.