Miazga zęba
Miazga zęba jest bogato unerwioną i unaczynioną tkanką łączną typu embrionalnego, która wypełnia jamę zęba (komorę oraz kanały korzeniowe). Znajdująca się wewnątrz zęba miazga, ochraniana jest na zewnątrz przez warstwę zębiny oraz szkliwo zęba. Przez otwór anatomiczny, kanały komorowo-ozębowe i boczne miazga łączy się z przyzębiem. Ze względu na umiejscowienie miazgi wyróżnia się miazgę koroną, wypełniającą koronę zęba, oraz miazgę korzeniową, która wypełnia kanał korzenia.
Morfologicznie, w miazdze wyróżnić można następujące warstwy:
- centralna część to bogatokomórkowa miazga właściwa, zbudowana z komórek mezenchymalnych i fibroblastów, które łącząc się ze sobą wypustkami tworzą sieć. W miazdze właściwej obecne są również komórki biorące udział w reakcjach odpornościowych organizmu – makrofagi, limfocyty, komórki tuczne i plazmatyczne. Ich liczba uzależniona jest od stanu czynnościowego miazgi, co oznacza, że wzrasta w przypadków stanów zapalnych;
- bardziej zewnętrznie położona jest ubogokomórkowa warstwa jasna – tzw. strefa Weila, składająca się z pojedynczych fibroblastów, włókien kolagenowych i elastycznych;
- umiejscowiona na obwodzie miazgi pojedyncza warstwa komórek zębinotwórczych tj. odonoblastów;
- najbardziej zewnętrzna warstwa to niezmineralizowana prezębina, która ulegając mineralizacji tworzy zębinę.
Funkcje miazgi zębowej
Podstawową jest funkcja odżywcza – miazga, dzięki posiadaniu bardzo rozbudowanej sieci naczyń krwionośnych dostarcza zębowi tlenu oraz substancji odżywczych. Ponadto umożliwia naprawę tkanek oraz kontroluje zawartość substancji mineralnych. Miazga rejestrując ból i jego lokalizację pełni również funkcję czuciową, a dzięki swojej roli w tworzeniu zębiny funkcję twórczo-odtwórczą. Z nią wiąże się bezpośrednio funkcja obronna miazgi, która polega na tworzeniu zębiny naprawczej oraz odpowiedzi znajdującej się w niej komórek odpornościowych.