Dentofobia

Dentofobia to paniczny strach przed dentystą i leczeniem stomatologicznym. Lęk ten może dotyczyć nie tylko samej procedury leczenia, ale również samego kontaktu z lekarzem, dźwięku aparatury stomatologicznej czy nawet zapachu w gabinecie dentystycznym. Skutkiem dentofobii jest wyraźne ograniczenie wizyt stomatologicznych do minimum (chodzimy tylko, gdy nas boli) i pogorszenie stanu jamy ustnej.

Dentofobia występuje zarówno u osób dorosłych, jak i u dzieci. Według statystyk, cierpi na nią nawet 46% wszystkich Polaków, a lęki przewyższające ją dotyczą jedynie dużej wysokości i pająków. Paniczny strach przed dentystą w równym stopniu towarzyszy kobietom i mężczyznom.

Objawy dentofobii:

Bezpośrednim znakiem rozpoznawczym dentofobii jest oczywiście unikanie wizyt w gabinecie stomatologicznym. Pacjenci udają się tam, gdy już naprawdę muszą i nie mogą w żaden dostępny sposób uporać się z bólem. Strach przed planowanym pojawieniem się u dentysty może powodować brak apetytu, bóle głowy, wymioty, gorączkę czy nawet omdlenia. Częstą dolegliwością są również bezsenne noce tuż przed terminem wizyty, biegunka oraz nadmierne pocenie się.

Przyczyny dentofobii:

Przyczyną wszelkich fobii najczęściej bywają negatywne przeżycia z okresu dzieciństwa. W przypadku dentofobii mogą one wiązać się z leczeniem na siłę (przytrzymywaniem dziecka podczas zabiegu), ekstrakcją zęba bez znieczulenia czy ogromnym bólem podczas zabiegów. Trauma ta może również wiązać się z samym widokiem strzykawek, doświadczeniami ze szkolnego gabinetu stomatologicznego (a nawet jego wystrojem czy zapachem), bądź wynikać z niezbyt sympatycznej osobowości dawnego lekarza. Dentofobię mogą także wzmacniać zasłyszane historie osób z otoczenia pacjenta, a w przypadku dzieci – sami rodzice. Lęk przed dentystą bardzo często jest bowiem przekazywany, najczęściej nieświadomie, przez rodziców na ich pociechy. W tym przypadku, najczęściej dentofobia wynika z kłamstw rodziców (chociażby zapewnień że nie będzie bolało) czy nawet używanych w rozmowie z dzieckiem słów o negatywnych konotacjach (igła, strzykawka, wiertło).

Konsekwencje dentofobii:

Unikanie wizyt u dentysty na ogół skutkuje rozwijającymi się poważnymi infekcjami jamy ustnej, zaawansowaną próchnicą, chorobami dziąseł i przyzębia, a w skrajnych przypadkach nawet wypadaniem czy kruszeniem zębów. Konsekwencją tego jest natomiast większa inwazyjność leczenia, wyższe koszty oraz dłuższy czas jego trwania. Osoby cierpiące na dentofobię, z racji unikania nawet standardowych wizyt mających na celu higienizację zębów, często borykają się z nieświeżym oddechem (tzw. halitoza). W wyniku złego stanu zębów nabywają kompleksów, wstydzą się uśmiechać i tracą wiarę w siebie.

Leczenie dentofobii:

Najważniejsze jest wybranie doświadczonego i sympatycznego dentysty, z którym nawiążemy dobrą, pełną wzajemnego zaufania relację. W przypadku małych pacjentów dobrze jest wybrać lekarza specjalizującego się w stomatologii dziecięcej, gdyż taki, będzie miał odpowiednie podejście do dzieci.

Do najnowocześniejszych metod leczenia dentofobii można zaliczyć hipnozę, psychiczną akupunkturę czy psychoterapię, które pozwolą odnaleźć przyczynę lęku i uporać się z nią. Można również dodatkowo zastosować szereg technik relaksacyjnych oraz przeprowadzić szczerą rozmowę ze swoim stomatologiem na temat występujących lęków.

Jeżeli natomiast chodzi o zmniejszenie lęku podczas samego leczenia zębów, można zastosować premedykację w postaci środków uspokajających zmniejszających stres, oraz sedację wziewną. Podtlenek azotu, a więc gaz rozweselający, powoduje bowiem rozluźnienie i zmniejsza obawy pacjenta. Metoda ta stosowana jest zwłaszcza w przypadku dzieci. Jeżeli obawa przed dentystą wynika jedynie ze strachu przed znieczuleniem za pomocą tradycyjnej strzykawki, należy wybrać gabinet, który ma w swojej ofercie znieczulenie komputerowe, umożliwiające bezbolesną aplikację anestetyku.

W skrajnych przypadkach, jeżeli pacjent cierpiący na dentofobię jest osobą wyjątkowo niechętną do współpracy, bądź niepełnosprawną intelektualnie, należy wybrać gabinet, który oferuje leczenie stomatologiczne w znieczuleniu ogólnym.