Gaz rozweselający u dentysty – czym jest sedacja wziewna?

Gaz rozweselający fachowo nazywany jest sedacją wziewną. Stosowana jest ona nie tylko przy leczeniu stomatologicznym, ale także przy porodach. Co właściwie wchodzi w skład gazu rozweselającego? Jest to mieszanina podtlenku azotu oraz tlenu N₂O/O₂. Gaz ten jest praktycznie bezwonny, bezbarwny i ma słodkawy smak. Wprowadza się go do układu oddechowego poprzez specjalną maseczkę, której rozmiar jest dobierany indywidualnie do pacjenta. Maseczka zakładana jest na nos. Za jej pomocą lekarz może regulować ilość podawanego gazu, dostosowując go do potrzeb małych pacjentów. Bardzo często maseczki mają na obudowie kolorowe obrazki, które odwracają uwagę dziecka od samej aparatury i zachęcają do współpracy.

Sedacja podtlenkiem azotu działa w bardzo szybkim czasie. Już po chwili przenika do krwiobiegu, by następnie – w ciągu 15 sekund – dotrzeć do mózgu. Działanie gazu polega na zmniejszeniu napięcia, niepokoju i bólu oraz rozluźnieniu całego organizmu poprzez obniżenie aktywności ośrodkowego układu nerwowego. Dzięki temu, że pacjent nie odczuwa bólu, przestaje się również stresować i stopniowo pozbywa się lęku. To sprawia, że małe dzieci bardzo szybko przekonują się do dentysty, a samo leczenie zębów kojarzą raczej z czymś przyjemnym niż z przykrym obowiązkiem. Gaz rozweselający powoduje również, że dzieci chętniej współpracują ze stomatologiem i bez problemu wypełniają jego polecenia. Ponadto do pozytywnych skutków jego stosowania zalicza się też ogólną poprawę samopoczucia.

.

W jakich przypadkach poleca się stosowanie gazu rozweselającego? Przede wszystkim – jak już wspomnieliśmy – w sytuacji, gdy mały pacjent cierpi na dentofobię i każda wizyta u dentysty wywołuje u niego strach i płacz. Wskazaniem do zastosowania sedacji wziewnej jest także lęk przed zastrzykiem znieczulającym, silny odruch wymiotny czy przeprowadzanie długich i monotonnych zabiegów. Bardzo często gaz stosowany jest przy wypełnianiu ubytków lub usuwaniu kamienia nazębnego u dzieci.

.

Z pewnością wielu rodziców zastanawia się, czy sedacja wziewna jest bezpieczna dla dzieci. Choć niektórym wydaje się, że gaz rozśmieszający dotarł do nas stosunkowo niedawno, tak naprawdę nie jest to nowy wynalazek. Po raz pierwszy podtlenek azotu w celu zmniejszenia bólu został użyty już w 1844 roku przez Horacego Weels’a. Wówczas amerykański stomatolog postanowił sprawdzić działanie gazu na sobie podczas ekstrakcji zęba. Od tamtego czasu leczenie zębów z gazem rozweselającym stało się bardzo popularne. W Polsce sedacji wziewnej używa się już od ponad 20 lat. Dentyści docenili zwłaszcza sedację przy leczeniu pacjentów cierpiących na ADHD, nadpobudliwość nerwową, astmę czy padaczkę. Ponadto gaz rozweselający stosowany jest u dzieci powyżej 3 roku życia, by uprzyjemnić leczenie stomatologiczne, zmniejszyć stres i przekonać dzieci do dentysty.

W przypadku dorosłych, jak i dzieci gaz rozweselający u dentysty jest całkowicie bezpieczny. Można nawet powiedzieć, że jest bezpieczniejszy niż wszystkie inne środki znieczulające, dlatego też stosuje się go między innymi wtedy, gdy występują jakiekolwiek przeciwwskazania do narkozy. Nie można jednak zapomnieć, że przed wizytą u dentysty, na której stomatolog ma podać gaz rozweselający dla dzieci, nie powinno się jeść przez ok. 2-3 godziny. Dlatego warto przypilnować w tej kwestii swoje pociechy.

Musimy też pamiętać, że istnieją pewne przeciwwskazania do stosowania sedacji. Przede wszystkim gaz rozweselający nie powinien być stosowany u dzieci, które cierpią na niedrożność dróg oddechowych czy przeziębienie. Ze względu na to, że gaz wdychany jest przez nos, dolegliwości te mogłyby uniemożliwić zastosowanie podtlenku azotu. Zanim jednak zdecydujemy się na podanie gazu naszemu dziecku, warto porozmawiać z lekarzem o ewentualnych przeciwwskazaniach. Specjalista wypyta m.in. o choroby, alergie czy przyjmowane pokarmy.

Jeśli chodzi o bezpieczeństwo podania gazu, nie mamy się czego obawiać. System całej aparatury dba o to, by ilość tlenu była odpowiednia. Nad całym procesem czuwają też doświadczeni specjaliści. Ponadto już po 30 minutach od podania mieszanki, N₂O usuwany jest z organizmu.

Okazuje się więc, że słynny gaz rozweselający może być skutecznym środkiem w walce z dentofobią. Nic dziwnego, że jest tak chętnie stosowany w przypadku wielu małych pacjentów. Dzięki niemu nasze dzieci mniej stresują się podczas wizyty. W ten sposób eliminujemy całkowicie strach przez wizytą u dentysty, z kolei stomatolog może przeprowadzić leczenie w komfortowych warunkach. W przypadku wypełnień niewielkich ubytków nie jest konieczne stosowanie dodatkowego znieczulenia. Warto też pamiętać, że mieszanka N₂O/O₂ jest bezpieczna i wciąż pozostaje świetną alternatywą dla narkozy czy nawet znieczulenia miejscowego. Może też być podana przed zastrzykiem znieczulającym, by pacjent nie czuł nakłucia.

.